तुम्ही कधी विचार केलाय का की तुमचं नाव मतदार यादीत योग्य प्रकारे नोंदवलेलं आहे की नाही? निवडणूक आयोग आता मतदार पडताळणी याच कामात गुंतला आहे. देशातील मतदारांची यादी अचूक करण्यासाठी आणि त्यातल्या त्रुटी दूर करण्यासाठी एक मोठं पाऊल उचलण्यात आलं आहे. आता Voter Verification (मतदार यादीची पडताळणी) अधिक सोपी आणि पारदर्शक होणार आहे. चला, या पडताळणीचे नवीन नियम आणि तुमच्यासाठी असलेले महत्त्वाचे अपडेट्स पाहूया.
1. Voter Verification (मतदार पडताळणी) चे 4 नवीन नियम
यापूर्वी मतदार यादीत नाव नोंदवण्यासाठी अनेक कागदपत्रे लागत होती. पण आता निवडणूक आयोगाने ही प्रक्रिया सोपी केली आहे. पडताळणीसाठी काही नवीन नियम लागू करण्यात आले आहेत, जे प्रत्येकाला माहीत असायला हवेत:
- जन्म पुरावा: १९९६ पूर्वी जन्म झालेल्यांसाठी जन्म पुरावा म्हणून फक्त एकच कागदपत्र द्यावे लागेल.
- दोन पुरावे: १९९६ ते २ डिसेंबर २००४ दरम्यान जन्मलेल्या लोकांसाठी जन्माचा पुरावा म्हणून दोन कागदपत्रे सादर करावी लागतील.
- पालकांचा पुरावा: २ डिसेंबर २००४ नंतर जन्मलेल्यांसाठी त्यांच्या जन्माच्या पुराव्यासोबतच त्यांच्या पालकांचेही काही कागदपत्र द्यावे लागतील. या नियमांमुळे कागदपत्रांची किचकट प्रक्रिया कमी झाली आहे आणि पडताळणी अधिक सुलभ झाली आहे.
2. ‘घर क्रमांक शून्य’ पद्धत आता रद्द
पूर्वी मतदार यादीत अनेक ठिकाणी ‘घर क्रमांक शून्य’ असं लिहिण्यात आलं होतं. यामुळे मतदार ओळखण्यात अडचणी येत होत्या. आता निवडणूक आयोगाने ही पद्धत रद्द केली आहे. या निर्णयामुळे मतदार यादीत अचूकता येईल आणि बोगस मतदारांची ओळख पटवणे सोपे होईल. ही एक अत्यंत महत्त्वाची सुधारणा आहे.
3. Voter Verification (मतदार पडताळणी) आणि ऑनलाइन सुविधा
निवडणूक आयोगाने मतदारांसाठी पडताळणी सोपी व्हावी म्हणून दोन मार्ग उपलब्ध करून दिले आहेत.
मतदार पडताळणी साठी अधिकारी मदत करतील. ते तुम्हाला फॉर्म भरण्यासाठी मार्गदर्शन करतील.
ऑनलाइन पडताळणी: तुम्ही आयोगाच्या संकेतस्थळावर किंवा मोबाईल ॲपवर ऑनलाइन फॉर्म भरूनही तुमच्या नावाची पडताळणी करू शकता. त्यामुळे तुम्हाला कुठेही जाण्याची गरज नाही.
हे दोन्ही पर्याय मतदारांना सोयीचे आहेत आणि तुम्ही तुमच्या सोयीनुसार कोणताही पर्याय निवडू शकता.
4. Voter Verification विशेष (मतदार पडताळणी) अभियान (Electoral Photo-Identity Card)
निवडणूक आयोगाने मतदार यादीतील त्रुटी दूर करण्यासाठी विशेष मतदार पडताळणी अभियान (EPE) सुरू केले आहे. या अभियानांतर्गत मतदार यादीतील चुकीची माहिती दुरुस्त केली जाईल, बोगस नावे काढून टाकली जातील आणि परदेशी नागरिकांची नावेही तपासली जातील. या अभियानामुळे मतदार यादी अधिक शुद्ध आणि पारदर्शक होईल.
5. नवीन मतदार यादी २०२६ पर्यंत तयार होणार
या Voter Verification नंतर २०२६ पर्यंत देशातील सर्व राज्यांमध्ये नवीन मतदार यादी तयार केली जाईल. हे काम टप्प्याटप्प्याने होणार आहे. सुरुवातीला बिहारमध्ये सुरू झालेलं हे काम लवकरच केरळ, पुद्दुचेरी, तामिळनाडू आणि पश्चिम बंगालमध्ये सुरू होईल. त्यामुळे लवकरच प्रत्येक राज्यामध्ये एक नवी आणि अचूक मतदार यादी उपलब्ध होईल.
निष्कर्ष
निवडणूक आयोगाने सुरू केलेलं हे काम खूपच महत्त्वाचं आहे. यामुळे देशातील मतदार यादी अधिक अचूक आणि विश्वासार्ह होईल. यामुळे निवडणूक प्रक्रियेत पारदर्शकता वाढेल. तुमचं नाव मतदार यादीत आहे की नाही, हे तपासण्यासाठी तुम्हीही या मोहिमेत सहभागी व्हा. तुमच्याबद्दलची माहिती योग्य आहे ना, हे पाहणं तुमचीही जबाबदारी आहे.
तुम्ही तुमच्या परिसरातील Voter Verification (मतदार पडताळणी) बद्दल अधिक माहिती जाणून घेण्यासाठी कुठे संपर्क कराल? आम्हाला कमेंट्समध्ये नक्की सांगा.
हेही वाचा 👉 2027 मध्ये होणारी जनगणना: 5 महत्त्वाच्या गोष्टी ज्या प्रत्येक भारतीयाने जाणून घेतल्या पाहिजेत
Image credit: ECI https://www.eci.gov.in/
स्त्रोत:लोकमत न्यूज नेटवर्क – लोकमत वृत्तपत्र, पुणे मुख्य आवृत्ती, दिनांक 08 सप्टेंबर 2025, पान क्र. 3
20
20
20
