भारत सरकारच्या शिक्षण मंत्रालयाने 2025-26 साठी स्वच्छ एवं हरित विद्यालय मूल्यांकन कार्यक्रम सुरू केला आहे. या कार्यक्रमाचे उद्दिष्ट शाळांमध्ये स्वच्छता, हरितता आणि टिकाऊ विकासाच्या मूल्यांची जोपासना करणे आहे. सर्व शाळांसाठी SHVR नोंदणी अनिवार्य करण्यात आली आहे.
🧭 SHVR नोंदणीसाठी 5 महत्त्वाचे टप्पे
1. पोर्टलवर लॉगिन करा
नोंदणीसाठी [shvr.education.gov.in] या अधिकृत पोर्टलवर लॉगिन करा. UDISE+ कोड वापरून शाळेचे खाते तयार करा.
2. शाळेची माहिती भरा
नोंदणी करताना शाळेची संपूर्ण माहिती भरणे आवश्यक आहे. यामध्ये शाळेचे नाव, पत्ता, संपर्क क्रमांक, शिक्षकांची संख्या, विद्यार्थ्यांची संख्या, इत्यादी माहिती समाविष्ट आहे.
3. आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा
नोंदणी प्रक्रियेत शाळेच्या विविध सुविधांची माहिती देणारी कागदपत्रे अपलोड करावी लागतात. यामध्ये शौचालयांची संख्या, पिण्याच्या पाण्याची सुविधा, कचरा व्यवस्थापन प्रणाली, इत्यादींचा समावेश आहे.
4. स्वमूल्यांकन फॉर्म भरा
SHVR कार्यक्रमांतर्गत शाळांनी स्वमूल्यांकन फॉर्म भरावा लागतो. या फॉर्ममध्ये शाळेच्या स्वच्छता आणि हरिततेसंबंधी विविध बाबींचे मूल्यांकन करावे लागते.
5. फोटो आणि व्हिडिओ अपलोड करा
शाळेच्या स्वच्छता आणि हरिततेसंबंधी उपक्रमांचे फोटो आणि व्हिडिओ अपलोड करणे आवश्यक आहे. हे अपलोड करताना स्पष्टता आणि गुणवत्ता यांचा विचार करावा.

SHVR मोबाईल अॅप: नोंदणीसाठी उपयुक्त साधन
नोंदणी प्रक्रियेस अधिक सुलभ करण्यासाठी शिक्षण मंत्रालयाने मोबाईल अॅप विकसित केले आहे. अॅप डाउनलोड लिंक्स: 👇 - Android साठी: [Google Play Store] - iOS साठी: [Apple App Store]
अॅपची वैशिष्ट्ये:
– स्वमूल्यांकन फॉर्म भरने: 60+ निर्देशांकांच्या आधारे शाळेचे मूल्यांकन करा.
– बहुभाषिक इंटरफेस: हिंदी आणि इंग्रजी भाषेचा समर्थन.
– फोटो आणि दस्तऐवज अपलोड: साक्ष म्हणून फोटो आणि दस्तऐवज अपलोड करा.
– ऑफलाइन डेटा एंट्री: इंटरनेट नसतानाही डेटा भरून नंतर सिंक करा.
– UDISE+ एकत्रीकरण: शाळेच्या UDISE+ कोडसह नोंदणी करा.
📅 अंतिम मुदत
सर्व शाळांनी 30 सप्टेंबर 2025 पर्यंत नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करणे आवश्यक आहे.
🎯 निष्कर्ष
ही नोंदणी शाळांसाठी एक महत्त्वाची प्रक्रिया आहे जी शाळेच्या स्वच्छता आणि हरिततेच्या उपक्रमांना प्रोत्साहन देते. या प्रक्रियेत सक्रिय सहभाग घेऊन शाळांनी विद्यार्थ्यांना स्वच्छ आणि हरित वातावरण प्रदान करण्यासाठी योगदान द्यावे.
👉 HPC नोंदीसाठी इथे click करा.
Image Credit: shvr.education.gov.in (Official Portal)